دانشکده نفت تهران

گروه مدیریت اقتصاد و انرژی ارائه دهنده دوره هایی است که هدف اصلی آنها آماده سازی دانشجویان برای دستیابی به مراتب مدیریتی و تخصصی مرتبط با مدیریت اقتصاد و انرژی در صنایع نفت و گاز کشور است. این گروه در سه رشته اقتصاد نفت و گاز، مدیریت پروژه های نفت و گاز و مدیریت مخازن هیدروکربوری در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو تربیت می کند.

اقتصاد نفت و گاز
اقتصاد نفت و گاز شاخه ای از علوم اقتصادی است که تمامی ابعاد اقتصادی، حقوقی، فنی و مدیریت صنایع نفت و گاز را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. این رشته که به صورت میان رشته ای و با پیوند موضوعی با رشته های مختلف علوم انسانی تاسیس شده، یکی از مهم ترین شاخه های علم اقتصاد در دوران حاضر به شمار می رود. رشد فراگیر رشته های جدید و با اهمیت در حوزه علوم انسانی ناظر بر مساله نفت و گاز در ابعاد اقتصادی و مدیریتی در چند دهه اخیر در مراکز دانشگاهی جهان از یک طرف و عدم وجود بستر مطالعات دانشگاهی در داخل کشور و همچنین کمبود نیروهای متخصص در زمینه مباحث عرضه و تقاضا، قیمت گذاری، بازاریابی، مدیریت ریسک و سیاستگذاری در بخش نفت و گاز کشور در طول تاریخ و بخصوص بعد از انقلاب اسلامی از طرف دیگر، ضرورت تاسیس رشته اقتصاد نفت و گاز در کشور را نمایان می سازد. هدف از ایجاد این رشته تربيت نیروی انسانی آشنا به اقتصاد نفت و گاز و مسائل مربوط به قیمت گذاری و مدیریت ریسک در بازارهای جهانی نفت و گاز می باشد. تربیت افراد آشنا با مباحث تجارت نفت و گاز و مدیریت مالی پروژه های نفت و گاز از دیگر اهداف این دوره محسوب می گردد.
طول دوره کارشناسی ارشد اقتصاد نفت و گاز سه سال مشتمل بر سه نیمسال آموزشی و دو نیمسال پژوهشی است و نظام آموزشی به صورت واحدی می باشد که در آن 28 واحد به صورت درس های اصلی و اختیاری در سه نیمسال و پایان نامه (4 واحد) نیز در طول دو نیم سال بعد ارائه می شود. درس های این دوره جنبه نظری و پژوهشی داشته و ضرورت دارد به جنبه تجربی و کاربردی نیز توجه شود. تعداد کل واحدهاي درسی در دوره کارشناسی ارشد اقتصاد نفت و گاز 32 واحد، شامل: دروس جبرانی به تشخیص گروه؛ دروس اختیاری 12 واحد؛ دروس تخصصی اصلی 16 واحد و پایان نامه 4 واحد می باشد.

مهندسی صنایع - گرایش مدیریت پروژه
حصول توسعه پايدار اقتصادي کشور، نيازمند گسترش سريع و متوازن سرمايه گذاري در مجموعه طرح ها و پروژه ها در بخش هاي مختلف اقتصادي است. اجراي اين طرح ها و پروژه ها‌ موجب افزايش ظرفيت هاي توليد و خدمات و در نتيجه تقويت اقتصاد ملي مي شود. صنعت نفت کشور، ساليانه بيش از چندين هزار پروژه کلان اجرايي و اقتصادي كشور را مديريت و اجرا مي کند. از سویی، چون اقتصاد ايران‌ منابع مالي لازم براي توسعه را عمدتاً از محل درآمدهاي نفتي تامين مي کند،‌ عدم تحقق به موقع اهداف پروژه هاي صنايع نفت و گاز، سبب افول ظرفيت هاي توليد و خدمات در اين بخش ها و ‌به تبع آن موجب نقصان درآمدهاي دولت در بلندمدت مي شود که در نتيجه كاهش درآمدهاي دولت،‌ اختلال در اجراي برنامه هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي کشور را به دنبال خواهد داشت. بنابراین طرح‌ها و پروژه‌های نفت و گاز در کشور ما به دلیل سهم آنها در اقتصاد ملی، از اهمیت زیادی برخوردار هستند و انجام آنها مطابق برنامه ها می‌تواند تأثیر به سزایی در اجرای دیگر فعالیت‌های زنجیره تولید ملی داشته باشد. به همین دلیل، مقامات عالی کشور و وزارت نفت بر اصلاح روند مدیریت پروژه‌ها و لزوم سرعت‌بخشی و افزایش بازدهی در اجرای پروژه‌های نفت و گاز کشور همواره تأکید دارند. در واقع، لزوم تربیت و به‌کارگیری متخصصان حرفه‌ای مدیریت پروژه با بالاترین کیفیت جهت کار در پروژه‌ها، شناسایی و رفع مشکلات، افزایش راندمان طرح‌ها و رسوب دانش تولیدشده، از اهم تأکیدات مدیران ارشد وزارت نفت بوده است. به عنوان اقتصادي ترين و مناسبترين راه حل، دوره پیوسته تخصصی آموزشی مدیریت پروژه ویژه صنعت نفت، گاز و پتروشیمی در دانشکده نفت تهران راه اندازی شده است که این خود زیربنایی برای توسعه و تشدید فعالیت های پژوهشی مدیریت پروژه نیز خواهد بود.
طول دوره کارشناسی ارشد مدیریت پروژه،  5/2 سال مشتمل بر سه نیمسال آموزشی و دو نیمسال پژوهشی است و نظام آموزشی به صورت واحدی می باشد که در آن 26 واحد به صورت درس های اصلی و اختیاری در سه نیمسال و پایان نامه (6 واحد) نیز در طول دو نیم سال بعد ارائه می شود. درس های این دوره جنبه نظری و پژوهشی داشته و ضرورت دارد به جنبه تجربی و کاربردی نیز توجه شود. تعداد کل واحدهاي درسی در این دوره 32 واحد، شامل: دروس جبرانی به تشخیص گروه، دروس اصلی الزامی 10 واحد، دروس اصلی اختیاری 4 واحد، دروس تخصصی 12 واحد و پایان نامه 6 واحد می باشد.

مدیریت مخازن هیدروکربوری
یکی از مهمترین برنامه های شرکت های نفتی، برنامه ریزی برای سودآوری بیشتر در شرایط پر فراز و نشیب اقتصادی بازار نفت و گاز و افزایش بهره وری از مخازن در حال تولید است. مدیریت مخازن یا بعبارت دیگر مدیریت یکپارچه مخزن  راهکاری نوین جهت نیل به این اهداف می باشد. در این فرآیند یکپارچه، شیوه های مکمل مدیریت مخزن شامل ترکیبی از تکنیک های فنی مهندسی، ارزیابی اقتصادی و فنون مدیریتی بکار گرفته می شود. همچنین پیشرفت های تکنولوژیک در زمینه مدیریت آنی داده ها و بکارگیری موثر شیوه  در میادین نفتی و گازی و چاههای هوشمند، لزوم کاربرد IT در این سیستم یکپارچه را محرز می کند. با وجودی که دانش مهندسی نفت اکنون به دوره بلوغ خود رسیده است و از سوی دیگر کارکردهای اجتماعی صنعتی علم مدیریت و اقتصاد در ابعاد تخصصی، نه تنها در سطح جهانی بلکه در مقیاس بومی نیز به رسمیت شناخته می شوند، لیکن کاربرد همزمان اجرای سیستم مدیریت یکپارچه در صنایع نفت نیازمند آموزش هدفمند و تربیت نیروهای متخصص در این زمینه است. در کشور ما نیز با توجه به قدمت بیش از صد سال از تولید و استخراج نفت و این واقعیت که بسیاری از مخازن در نیمه دوم عمر خود قرار دارند، استفاده از روش های بهینه سازی و ازدیاد برداشت از مخازن، تنها راهکار حیاتی برای جلوگیری از هدر رفتن ذخایر خواهد بود. لذا تمسک بر مدیریت یکپارچه مخزن تنها راه برون رفت از چالشهای پیش می باشد. در حال حاضر، بسیاری از دانشگاههای معتبر در کشورهای پیشرفته با همکاری شرکت های بزرگ نفتی، برای نیل به اهداف   مذکور، الگوی آموزش نوینی را بر مبنای عام "مدیریت مهندسی" تاسیس نموده اند تا با تلفیق آن با مبانی صنعت نفت چه در بخش بالا دستی و چه در بخش پایین دستی، بتوانند در فضای آکادمیک تخصص های لازم را برای اجرای روش های مدیریت یکپارچه مخزن فراهم آورند. در این بین دانشگاه صنعت نفت کشور با درک اهمیت این مطلب و رسالتی که برای شکوفایی دانش بومی و خودکفایی صنعت نفت و گاز بر دوش خود احساس می کند رشته "مدیریت مخازن هیدروکربوری" را به عنوان یک مبحث بین رشته ای در تامین نیاز صنعت نفت، برای اولین بار در کشور تاسیس کرده است.
طول دوره کارشناسی ارشد مدیریت مخازن هیدروکربوری، بدون احتساب زمان لازم براي دروس جبراني 2 سال است و درسهای آن در مدت 4 نیمسال ارائه و برگزار می گردد. تعداد کل واحدهاي درسی در دوره کارشناسی ارشد مدیریت مخازن هیدروکربوری 32 واحد، شامل: دروس جبرانی به تشخیص گروه؛ دروس تخصصی اصلی 11 واحد؛ دروس تخصصی اختیاری 15 واحد و پایان نامه 6 واحد می باشد.